Diagnozowanie uzależnienie – ciąg dalszy

oraz sposoby leczenia uzależnienia od komputera i Internetu

W diagnozowaniu uzależnienia od sieci internetowej i Internetu pomoże też stwierdzenie obecności co najmniej trzech objawów z poniższej listy:

• silna potrzeba lub poczucie przymusu korzystania z Internetu lub komputera,
• osobiste przekonanie o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z Internetem/komputerem, tzn. brak kontroli nad powstrzymaniem się od tej czynności oraz nad czasem, który się jej poświęca,
• występowanie, przy próbach przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu/komputera, niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do komputera,
• spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie/przy komputerze w celu uzyskania zadowolenia czy dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie,
• postępujące zaniedbywanie innych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz Internetu/komputera,
• korzystanie z Internetu/komputera pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych), o których wiadomo, że mają związek z tą czynnością.

Jakie są sposoby leczenia?

Osoby uzależnione od sieci czy komputera niestety bardzo rzadko zgłaszają się po pomoc, a powodem, który skłania ich do wizyty u specjalisty są narastające problemy rodzinne lub zdrowotne, będące efektem spędzania zbyt długiego czasu przy komputerze.

W odróżnieniu od innych uzależnień, w przypadku uzależnienia od Internetu/komputera występuje dodatkowy problem. Osoby z tym uzależnieniem bardzo ciężko skłonić do spotkania „twarzą w twarz” ze specjalistą, ponieważ są przyzwyczajone do obcowania z ekranem lub porozumiewania się z ludźmi za pomocą klawiatury.

Decyzja o podjęciu leczenia następuje dopiero wówczas, kiedy osoba zainteresowana zacznie zauważać różnicę, między zdrowym  a patologicznym korzystaniem z komputera. Jest to o tyle trudne, że w dzisiejszych czasach komputer i Internet są powszechnie używane, są mediami społecznie akceptowanymi, a osoby korzystające z nich odbierane są jako nowoczesne.

Podobnie jak w przypadku innych uzależnień, podstawową formą leczenia jest psychoterapia. W leczeniu uzależnienia od komputera i sieci ważna jest zmiana sposobu korzystania z nich, gdyż nie można całkowicie uniknąć kontaktu z nimi, głównie w związku z pracą czy nauką. Podczas leczenia, w ramach treningu nowych zachowań, nierzadko montowany jest w komputerze alarm, który po upływie określonego czasu przypomina, że urządzenie to należy wyłączyć i przejść do innej aktywności. Konieczne w leczeniu jest przygotowanie szczegółowego realnego planu dnia, uwzględniającego określenie ram czasowych korzystania z Internetu i komputera, a także innych codziennych aktywności, z wypoczynkiem włącznie. Realizacja takiego planu powinna zmienić dotychczasowe nawyki i zwyczaje oraz pozwolić na zagospodarowanie na nowo tych obszarów życia, które zostały zaniedbane w wyniku uzależnienia.

Inny terapeuci proponują, by podczas leczenia stosować 10 wspomagających je zasad:

• komputer postawić w miejscu uniemożliwiającym izolowanie się od otoczenia,
• korzystać z komputera w obecności innych osób,
• zmieniać pory korzystania z komputera/Internetu oraz robić przerwy,
• odnotowywać codziennie swoje wszystkie aktywności (w tym spędzany przy komputerze czas),
• nie używać w sieci pseudonimów,
• rozmawiać o swoim problemie z bliskimi i znajomymi,
• wykonywać ćwiczenia fizyczne,
• robić stopniowo coraz dłuższe przerwy w korzystaniu z Internetu (komputera),
• starać się kontrolować swoje myśli dotyczące Internetu,
• stosować techniki relaksacyjne,

Bardzo pomocna jest zmiana rytmu korzystania z sieci, tj. więcej krótszych, a mniej dłuższych sesji.

W 1995 roku powstała pierwsza grupa Anonimowych Internetholików. Opracowano, opartą na doświadczeniach Anonimowych Alkoholików, wersję Programu 12 Kroków dla uzależnionych od Internetu. Istnieją też grupy Anonimowych Czatoholików, czyli osób uzależnionych od rozmów przez Internet. Warto też wiedzieć, że funkcjonuje, oparta na Programie 12 Kroków grupa Anonimowych osób uzależnionych od komputerów osobistych.

W ostatniej części artykułu pojawią się zagadnienia na temat możliwości ewentualnego wyleczenia z uzależnienia od sieci i komputera.